Mishima Yukio vs Todai Zenkyoto 50-nen-me no Shinjitsu – Phim tài liệu về cuộc hùng biện lịch sử
Đây là phân cảnh nổi bật trong một bộ phim mới của đạo diễn Toyoshima Keisuke, Mishima Yukio vs Todai Zenkyoto 50-nen-me no Shinjitsu (Mishima: The Last Debate), bộ phim đã tái hiện lại đoạn phim lưu trữ buổi hùng biện giữa Masuhiko Akuta - nhà hùng biện hay nhất của Đại học Tokyo cùng với cựu sinh viên của Đại học Tokyo (Todai) Mishima, một nhân vật được coi là chìa khóa trong lịch sử văn học Nhật Bản hiện đại.
Là tác giả của nhiều truyện dài thời hậu chiến, Mishima đã tự sát theo nghi thức seppuku vào năm 1970, chỉ 18 tháng sau khi xuất hiện trong cuộc tranh luận Todai đặc trưng trong phim. Mục đích của ông là kích động một cuộc đảo chính giữa các chi nhánh của Lực lượng phòng vệ Nhật Bản ở Tokyo.
Tuy nhiên, vào ngày diễn ra cuộc hùng biện, Mishima đã đến chiến dịch Kamaba của trường Đại học Tokyo với một vệ sĩ từ lực lượng dân quân trẻ Tatenokai (Hội cái khiên). Thể hiện sự thù địch với Mishima, tổ chức Zenkyoto (Ủy ban đấu tranh chung của trường) đã giữ hàng ghế đầu sẵn sàng cam kết bảo vệ các đại diện của họ trong cuộc tranh luận.
Trong khi đó, poster ở lối vào Hội trường 900 đã tố cáo vị nhà văn này là một con khỉ đột lỗi thời. Nhà báo Henry Scott Stokes sau đó tiết lộ rằng Mishima đã lo sợ cho cuộc sống của mình trước sự kiện này.
Xuyên suốt bộ phim là một số nhân vật có mặt trong cuộc tranh luận, các thành viên của hội cái khiên của Mishima và hội Zenkyoto đã xuất hiện trong bộ phim. Cùng với các cảnh quay thể hiện những con người trẻ tuổi đầy năng nổ và sôi nổi, những nhân vật này còn cho thấy sự thù địch giữa các tổ chức và khủng hoảng chính trị vào cuối những năm 1960.
Đánh dấu các trận chiến nội bộ sẽ dẫn đến sự bùng nổ của phong trào New Left trong những năm 1970, Zenkyoto là một liên kết lỏng lẻo của các nhóm biểu tình sinh viên, các nhà hoạt động chống chiến tranh và các đoàn thể công nhân vì họ có chung ý tưởng là phản đối ANPO, một hiệp ước an ninh giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản. Trong phim, các cựu lãnh đạo Zenkyoto chứng thực sự lo lắng của họ trong khi phe đối lập New Left cố gắng chứng tỏ điều ngược lại.
Tuy nhiên, điểm nổi bật ở đây là dù họ có sợ hãi, hình ảnh của một cuộc đấu tranh mãnh liệt nhưng vẫn tôn trọng cuộc tranh luận giữa một nhà văn tài năng và một nhóm sinh viên còn non trẻ nỗ lực lật đổ hệ thống và suy nghĩ đã được thiết lập.
Tại một phiên hỏi đáp được tổ chức sau buổi chiếu bộ phim tại Câu lạc bộ phóng viên nước ngoài của Tokyo vào ngày 17 tháng 3, đạo diễn Toyoshima nói rằng ông là một người biết rất ít về cuộc sống và công việc của Mishima trước khi tham gia sản xuất bộ phim, ông cảm nhận được sự tôn trọng giữa hai bên bất chấp sự khác biệt về ý thức hệ, đây là điều khiến ông ấn tượng nhất về cuộc tranh luận.
Không gì có thể thể hiện rõ hơn điều này trong các đoạn phim tranh luận giữa Mishima và ông bố trẻ Akuto, nhân vật sẽ trở thành một đạo diễn sân khấu tiên phong nổi tiếng.
Bộ phim của Toyoshima đã cho thấy rất rõ ràng Mishima không bao giờ tỏ thái độ ta đây với khán giả trẻ của mình, cuối cùng giành được sự đồng tình về ý thức hệ của ông từ các thành viên Zenkyoto, theo lời kể của một thành viên Zenkyoto còn sống.
Học giả người Pháp Thomas Garcin viết trong một bài báo có tựa đề là “Chúng ta đều là những kẻ hư vô: Yukio Mishima, nhà hoạt động chính trị và sinh viên New Left” rằng điều này được giải thích một phần do bất mãn với chính trị của Mishima và cả đối thủ trẻ tuổi. Garcin phân tích rằng cả hai người họ đều trải qua cảm giác hư vô, do họ không tin vào khả năng thiết lập và hướng dẫn xã hội Nhật Bản trong suốt thời kỳ hậu chiến dài.
Một khoảnh khắc quan trọng trong bộ phim của Toyoshima là khi Mishima và Akuto tranh luậ về mối quan hệ triết học của các đối tượng và dấu hiệu bản chất đạo đức và đạo đức của phong trào phản kháng của học sinh.
Một thành viên Zenkyoto trong đám đông khóc: “Tất cả đều là những điều triết học vô nghĩa! Tôi ở đây để thấy Mishima bị đánh!” Điều này thu hút sự cổ vũ từ đám đông, nhưng bị Akuto phản ứng dữ dội.
Anh thách thức người này lại gần bục giảng và tấn công Mishima, nếu đó thực sự là mong muốn của anh ta. Thành viên trẻ Zenkyoto vẫn tiếp cận sân khấu nhưng không dùng vũ lực mà cùng tham gia cuộc tranh luận chống lại nhà văn nổi tiếng.
Đây là điểm mạnh của bộ phim: miêu tả về một thời mà những người trẻ tuổi và người nổi tiếng đã tham gia ý kiến tích cực về chính trị đương thời, cùng tranh luận về hướng đi của quốc gia. Rõ ràng nó đã cho thấy sự tương phản rõ rệt với xu thế chính trị ngày nay.
Bộ phim tài liệu Mishima Yukio vs Todai Zenkyoto 50-nen-me no Shinjitsu được công chiếu tại các rạp chiếu phim ở Nhật Bản ngày 20 tháng 3.
Nguồn dịch: Will Fee @ Japan Forward