Bài cảm nhận của tác giả do Tiểu Ngư biên tập lại.
Đây là một bộ phim khiến người xem cảm thấy không dễ chịu. Mở màn mới mười phút, thì có hai cô gái ngồi kế bên tôi lặng lẽ đứng dậy rời đi. Mạch phim triển khai phân nửa, lại có thêm...
Bài cảm nhận của tác giả do Tiểu Ngư biên tập lại.
Đây là một bộ phim khiến người xem cảm thấy không dễ chịu. Mở màn mới mười phút, thì có hai cô gái ngồi kế bên tôi lặng lẽ đứng dậy rời đi. Mạch phim triển khai phân nửa, lại có thêm một đôi tình nhân ra về. Có người ngồi ở ghế trên không ngừng đổi tư thế ngồi, có người vì sợ hãi mà kêu to. Khi phim kết thúc, có người vì cảm thấy trút được gánh nặng mà thở phào nhẹ nhõm. Toàn bộ rạp phim chỉ có hơn mười người.
Bộ phim dài 84 phút. Nhưng trong 84 phút ấy, có đến ít nhất 60 phút tôi cảm thấy bất an kỳ lạ, như có một luồng khí lạnh xông thẳng thẳng vào ngũ tạng, toàn thân dường như rơi vào đầm lầy. Có chừng mười phút đồng hồ tôi híp mắt chỉ nhìn phụ đề, để tránh nhìn màn hình lớn. Khi bộ phim kết thúc, tôi và bạn mình bởi vì nhớ đến một tình tiết nhỏ mà lo sợ, khó có thể đi vào giấc ngủ.
Một tác phẩm có sức hủy hoại
Xin đừng hiểu lầm đây là một bộ phim dở. Trái lại, toàn bộ các khâu từ kịch bản, quay phim và hậu kỳ chế tác đều tỉ mỉ đến từng chi tiết. Bất quá, bộ phim chỉ khiêu chiến sức chịu đựng và cảm xúc nơi người xem.
Bạo lực
Các yếu tố bạo lực trong phim tăng theo cấp số nhân. Nhưng đặc biệt ở chỗ, Takashi Miike không dùng hiệu ứng hình ảnh là dùng âm thanh để gia tăng cảm giác sợ hãi. Tiếng va chạm của đôi bàn tay khi đánh nhau, của khung xương sắp sửa tan tành; của chiếc gạt tàn bị đập thành hai nửa; của chiếc cổ đang bị bóp chặt; của thân thể bị dòng điện hủy hoại. Tất cả những âm thanh ấy cứ quanh quẩn. Chân thực, mê muội, tinh tế mà rõ ràng.
Đồng tính luyến ái
Tác phẩm này liên quan đến vấn đề đồng tính. Tình cảm giữa Jun và Shiro là thứ duy nhất người xem chờ đợi. Nếu như không có Jun, thì với Shiro giữa sự sống và cái chết cũng không có gì khác biệt; thế nhưng nếu như không có Jun, Shiro cũng sẽ không nhận ra được lí do khiến mình có mặt trên đời là gì. Một con người sống mà như đã chết, thì chết hẳn đi có lẽ còn tốt hơn. Và nếu như không có Jun, cũng sẽ không có câu chuyện này.
Nhưng nếu nói đồng tính là chủ đề chính của tác phẩm, tôi lại không chắc chắn. Bởi nó cũng chỉ là một chất xúc tác, giữa linh hồn và thể xác, giữa hai cực của nam châm.
Một điều đáng khen dành cho Takashi Miike là ông luôn biết cách khai thác yếu tố mỹ cảm đến từ chuyển động cơ thể của diễn viên. Tuy cả bộ phim không hề có một yếu tố tình dục nào, nhưng mỗi khi nhìn lên màn hình lớn, nhìn thấy hai thiếu niên với đường cong khỏe mạnh, hòa với ánh sáng từ màu da... tất cả đã tạo nên một xúc cảm đặc biệt, tựa như thuốc phiện, dẫu biết có độc nhưng vẫn làm người ta khao khát.
Thời gian
"Cách một năm cự ly ánh sáng, chúng ta nhìn thấy một năm trước đây;
Cách một trăm năm cự ly ánh sáng, chúng ta nhìn thấy một trăm năm trước;
Khi ánh sáng chiếu rọi tại đây, sẽ phát sinh sự chiết xạ hoặc phản xạ
Từ điểm này về phía trước là một năm; hướng bên trái là một trăm năm,
Hướng bên phải là một trăm triệu năm; còn phía sau là một tỷ năm,
Tất cả từ đây mà bắt đầu." - Lời dẫn đầu phim.
Trật tự thời gian trong phim không thể xác định. Quá khứ cùng hiện tại điên đảo quấn quít. Mắt thấy cũng không nhất định là sự thật. Ngay từ đầu bộ phim hướng cho người xem ý nghĩ rằng Jun sẽ giết Shiro, sau đó lại để chúng ta đoán có một kẻ khác đã sát hại Shiro. Cuối cùng, nó chỉ cho chúng ta biết Shiro đã chết như thế nào, nhưng tuyệt nhiên không ai có thể trả lời vì sao cậu phải chết. Người chết không thể đối chứng, mà người sống cũng chỉ có thể suy đoán.
Bên ngoài ngục giam là sa mạc. Trên sa mạc lại có tên lửa và Kim Tự Tháp. Một trái một phải, xuyên qua vũ trụ có lẽ là thiên đường. Jun bề ngoài hờ hững xa cách, tâm hồn anh lựa chọn một thiên đường nơi trần thế. Shiro thoạt nhìn hung hăng, kích động, mục tiêu của cậu là đặt chân đến vũ trụ xa xăm.
Địa cầu cô độc xoay tròn 4,6 tỷ năm, đến một ngày cũng sẽ tiêu vong. Khi đó, vũ trụ chỉ còn lại dấu vết của một hành tinh từng tồn tại trong quá khứ.
Rõ ràng tất cả đã kết thúc, nhưng lại giống như buổi đầu chúng ta gặp gỡ.
Bươm bướm và hình xăm
Bươm bướm và hình xăm đều giống nhau, là thứ mật mã bí ẩn mà chỉ Jun mới có thể nhìn thấy. Bươm bướm là Jun, còn hình xăm là thứ anh khao khát.
Thế nhưng, dần dần Jun phát hiện Shiro không phải người mà bấy lâu nay anh chờ đợi. Sự thật này nói cho anh hiểu, người anh hằng mơ ước từ lâu đã chêt. Đã có lúc, anh muốn bản thân mình là “Shiro”, một Shiro mạnh mẽ, xinh đẹp, không sợ hãi. Nhưng Shiro thật sự chỉ là một đứa trẻ bị xã hội vứt bỏ, mỗi ngày chỉ biết đứng trước quầy ăn vặt để lấy trộm bánh mì mứt hoa quả. Shiro chính là một con sói nhỏ, trong đôi mắt cậu chỉ có sự cảnh giác, hoài nghi và thù hận.
Jun không muốn trở thành một Shiro như vậy, dùng vẻ ngoài hung hãn để che giấu nội tâm yếu đuối. Khi hình xăm trên người Shiro bị hủy. Jun đau lòng ôm cậu chặt cậu vào lòng, như một người mẹ ôm đứa con trai thất lạc bấy lâu...
Thế nhưng Shiro lại cự tuyệt thỏa hiệp. Cậu lựa chọn cái chết. Bươm bướm cũng rời khỏi Jun. Nó bay qua tường cao, lại bị hàng rào điện đốt thành tro bụi.
Bươm bướm và hình xăm chính là ẩn dụ của sự “lột xác”. Hai chi tiết này bao trùm nội dung phim. Thế nhưng cuối cùng, sự “lột xác” không diễn ra, bởi đây vốn không phải là một câu chuyện cổ tích.
Cầu vồng ba tầng
Đây là câu đố quan trọng trong bộ phim. Jun thấy được cầu vồng ba tầng nên bảo Shiro cùng xem. Chúng ta không biết Shiro có nhìn thấy ánh cầu vồng mà Jun đã thấy hay không, cũng không biết trong khoảnh khắc ấy Shiro đã suy nghĩ gì. Nhưng ngày hôm sau, Shiro đã chết. Ở phân đoạn cuối cùng, là hình ảnh Shiro của thời niên thiếu vừa ăn bánh mì mứt hoa quả, vừa hướng mắt qua khung sắt trại giam mà ngắm cầu vồng ba tầng.
Một câu đố thật trừu tượng, thế nhưng bản thân nó đã ẩn tàng một câu trả lời.
Cầu vồng ba tầng có thật là tồn tại không? Căn cứ vào vật lý học lý luận, trên lý thuyết tia sáng ba tầng kia có khả năng xảy ra. Thế nhưng vào lần phản xạ thứ ba, hình ảnh sẽ không rõ, nó phân tán, lấy mắt thường hầu như không quan sát được. Cho tới nay có nhiều người nói đã trông thấy cầu vồng ba tầng, nhưng không ai có thể đưa ra bằng chứng khiến người khác tin tưởng. Trên thực tế, với tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng như hiện nay, những người ở thành thị như chúng ta liệu bao nhiêu người đã nhìn thấy cầu vồng trong một năm qua ?
Cầu vồng đại diện cho một cảnh giới khác của hạnh phúc . Khi nhìn thấy ánh cầu vồng, có lẽ Jun đã tỉnh ngộ. Thế nhưng hình ảnh Shiro lúc bé từ song sắt nhìn ánh cầu vồng kia rốt cuộc có ý nghĩa gì? Tôi đã cố nhìn thật kĩ, nhưng vẫn không nhìn ra thứ cầu vồng mà Shiro đã nhìn thấy.
Đây chẳng lẽ là sự châm biếm cuối cùng mà Takashi Miike dành cho chúng ta? Dù cho tâm hồn Shiro được gột rửa, thì ta cũng không thể nhìn thấy được chân tướng sự thật.
Tôi chưa nhìn thấy cầu vồng ba tầng, nhưng tôi nghĩ nó thật đẹp.
Big Bang Love
Bài cảm nhận của tác giả do Tiểu Ngư biên tập lại.
Đây là một bộ phim khiến người xem cảm thấy không dễ chịu. Mở màn mới mười phút, thì có hai cô gái ngồi kế bên tôi lặng lẽ đứng dậy rời đi. Mạch phim triển khai phân nửa, lại có thêm một đôi tình nhân ra về. Có người ngồi ở ghế trên không ngừng đổi tư thế ngồi, có người vì sợ hãi mà kêu to. Khi phim kết thúc, có người vì cảm thấy trút được gánh nặng mà thở phào nhẹ nhõm. Toàn bộ rạp phim chỉ có hơn mười người.
Bộ phim dài 84 phút. Nhưng trong 84 phút ấy, có đến ít nhất 60 phút tôi cảm thấy bất an kỳ lạ, như có một luồng khí lạnh xông thẳng thẳng vào ngũ tạng, toàn thân dường như rơi vào đầm lầy. Có chừng mười phút đồng hồ tôi híp mắt chỉ nhìn phụ đề, để tránh nhìn màn hình lớn. Khi bộ phim kết thúc, tôi và bạn mình bởi vì nhớ đến một tình tiết nhỏ mà lo sợ, khó có thể đi vào giấc ngủ.
Một tác phẩm có sức hủy hoại
Xin đừng hiểu lầm đây là một bộ phim dở. Trái lại, toàn bộ các khâu từ kịch bản, quay phim và hậu kỳ chế tác đều tỉ mỉ đến từng chi tiết. Bất quá, bộ phim chỉ khiêu chiến sức chịu đựng và cảm xúc nơi người xem.
Bạo lực
Các yếu tố bạo lực trong phim tăng theo cấp số nhân. Nhưng đặc biệt ở chỗ, Takashi Miike không dùng hiệu ứng hình ảnh là dùng âm thanh để gia tăng cảm giác sợ hãi. Tiếng va chạm của đôi bàn tay khi đánh nhau, của khung xương sắp sửa tan tành; của chiếc gạt tàn bị đập thành hai nửa; của chiếc cổ đang bị bóp chặt; của thân thể bị dòng điện hủy hoại. Tất cả những âm thanh ấy cứ quanh quẩn. Chân thực, mê muội, tinh tế mà rõ ràng.
Đồng tính luyến ái
Tác phẩm này liên quan đến vấn đề đồng tính. Tình cảm giữa Jun và Shiro là thứ duy nhất người xem chờ đợi. Nếu như không có Jun, thì với Shiro giữa sự sống và cái chết cũng không có gì khác biệt; thế nhưng nếu như không có Jun, Shiro cũng sẽ không nhận ra được lí do khiến mình có mặt trên đời là gì. Một con người sống mà như đã chết, thì chết hẳn đi có lẽ còn tốt hơn. Và nếu như không có Jun, cũng sẽ không có câu chuyện này.
Nhưng nếu nói đồng tính là chủ đề chính của tác phẩm, tôi lại không chắc chắn. Bởi nó cũng chỉ là một chất xúc tác, giữa linh hồn và thể xác, giữa hai cực của nam châm.
Một điều đáng khen dành cho Takashi Miike là ông luôn biết cách khai thác yếu tố mỹ cảm đến từ chuyển động cơ thể của diễn viên. Tuy cả bộ phim không hề có một yếu tố tình dục nào, nhưng mỗi khi nhìn lên màn hình lớn, nhìn thấy hai thiếu niên với đường cong khỏe mạnh, hòa với ánh sáng từ màu da... tất cả đã tạo nên một xúc cảm đặc biệt, tựa như thuốc phiện, dẫu biết có độc nhưng vẫn làm người ta khao khát.
Thời gian
"Cách một năm cự ly ánh sáng, chúng ta nhìn thấy một năm trước đây;
Cách một trăm năm cự ly ánh sáng, chúng ta nhìn thấy một trăm năm trước;
Khi ánh sáng chiếu rọi tại đây, sẽ phát sinh sự chiết xạ hoặc phản xạ
Từ điểm này về phía trước là một năm; hướng bên trái là một trăm năm,
Hướng bên phải là một trăm triệu năm; còn phía sau là một tỷ năm,
Tất cả từ đây mà bắt đầu." - Lời dẫn đầu phim.
Trật tự thời gian trong phim không thể xác định. Quá khứ cùng hiện tại điên đảo quấn quít. Mắt thấy cũng không nhất định là sự thật. Ngay từ đầu bộ phim hướng cho người xem ý nghĩ rằng Jun sẽ giết Shiro, sau đó lại để chúng ta đoán có một kẻ khác đã sát hại Shiro. Cuối cùng, nó chỉ cho chúng ta biết Shiro đã chết như thế nào, nhưng tuyệt nhiên không ai có thể trả lời vì sao cậu phải chết. Người chết không thể đối chứng, mà người sống cũng chỉ có thể suy đoán.
Bên ngoài ngục giam là sa mạc. Trên sa mạc lại có tên lửa và Kim Tự Tháp. Một trái một phải, xuyên qua vũ trụ có lẽ là thiên đường. Jun bề ngoài hờ hững xa cách, tâm hồn anh lựa chọn một thiên đường nơi trần thế. Shiro thoạt nhìn hung hăng, kích động, mục tiêu của cậu là đặt chân đến vũ trụ xa xăm.
Địa cầu cô độc xoay tròn 4,6 tỷ năm, đến một ngày cũng sẽ tiêu vong. Khi đó, vũ trụ chỉ còn lại dấu vết của một hành tinh từng tồn tại trong quá khứ.
Rõ ràng tất cả đã kết thúc, nhưng lại giống như buổi đầu chúng ta gặp gỡ.
Bươm bướm và hình xăm
Bươm bướm và hình xăm đều giống nhau, là thứ mật mã bí ẩn mà chỉ Jun mới có thể nhìn thấy. Bươm bướm là Jun, còn hình xăm là thứ anh khao khát.
Thế nhưng, dần dần Jun phát hiện Shiro không phải người mà bấy lâu nay anh chờ đợi. Sự thật này nói cho anh hiểu, người anh hằng mơ ước từ lâu đã chêt. Đã có lúc, anh muốn bản thân mình là “Shiro”, một Shiro mạnh mẽ, xinh đẹp, không sợ hãi. Nhưng Shiro thật sự chỉ là một đứa trẻ bị xã hội vứt bỏ, mỗi ngày chỉ biết đứng trước quầy ăn vặt để lấy trộm bánh mì mứt hoa quả. Shiro chính là một con sói nhỏ, trong đôi mắt cậu chỉ có sự cảnh giác, hoài nghi và thù hận.
Jun không muốn trở thành một Shiro như vậy, dùng vẻ ngoài hung hãn để che giấu nội tâm yếu đuối. Khi hình xăm trên người Shiro bị hủy. Jun đau lòng ôm cậu chặt cậu vào lòng, như một người mẹ ôm đứa con trai thất lạc bấy lâu...
Thế nhưng Shiro lại cự tuyệt thỏa hiệp. Cậu lựa chọn cái chết. Bươm bướm cũng rời khỏi Jun. Nó bay qua tường cao, lại bị hàng rào điện đốt thành tro bụi.
Bươm bướm và hình xăm chính là ẩn dụ của sự “lột xác”. Hai chi tiết này bao trùm nội dung phim. Thế nhưng cuối cùng, sự “lột xác” không diễn ra, bởi đây vốn không phải là một câu chuyện cổ tích.
Cầu vồng ba tầng
Đây là câu đố quan trọng trong bộ phim. Jun thấy được cầu vồng ba tầng nên bảo Shiro cùng xem. Chúng ta không biết Shiro có nhìn thấy ánh cầu vồng mà Jun đã thấy hay không, cũng không biết trong khoảnh khắc ấy Shiro đã suy nghĩ gì. Nhưng ngày hôm sau, Shiro đã chết. Ở phân đoạn cuối cùng, là hình ảnh Shiro của thời niên thiếu vừa ăn bánh mì mứt hoa quả, vừa hướng mắt qua khung sắt trại giam mà ngắm cầu vồng ba tầng.
Một câu đố thật trừu tượng, thế nhưng bản thân nó đã ẩn tàng một câu trả lời.
Cầu vồng ba tầng có thật là tồn tại không? Căn cứ vào vật lý học lý luận, trên lý thuyết tia sáng ba tầng kia có khả năng xảy ra. Thế nhưng vào lần phản xạ thứ ba, hình ảnh sẽ không rõ, nó phân tán, lấy mắt thường hầu như không quan sát được. Cho tới nay có nhiều người nói đã trông thấy cầu vồng ba tầng, nhưng không ai có thể đưa ra bằng chứng khiến người khác tin tưởng. Trên thực tế, với tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng như hiện nay, những người ở thành thị như chúng ta liệu bao nhiêu người đã nhìn thấy cầu vồng trong một năm qua ?
Cầu vồng đại diện cho một cảnh giới khác của hạnh phúc . Khi nhìn thấy ánh cầu vồng, có lẽ Jun đã tỉnh ngộ. Thế nhưng hình ảnh Shiro lúc bé từ song sắt nhìn ánh cầu vồng kia rốt cuộc có ý nghĩa gì? Tôi đã cố nhìn thật kĩ, nhưng vẫn không nhìn ra thứ cầu vồng mà Shiro đã nhìn thấy.
Đây chẳng lẽ là sự châm biếm cuối cùng mà Takashi Miike dành cho chúng ta? Dù cho tâm hồn Shiro được gột rửa, thì ta cũng không thể nhìn thấy được chân tướng sự thật.
Tôi chưa nhìn thấy cầu vồng ba tầng, nhưng tôi nghĩ nó thật đẹp.