Ochazuke: Món cơm trà xanh tiện nghi của Nhật Bản
Lịch sử của món Ochazuke ở Nhật Bản
Ochazuke là món ăn có lịch sử từ xa xưa và đã được người Nhật yêu thích từ hơn 1.000 năm trước. Từ thời kì Heian (794-1185), người Nhật đã bắt đầu đổ nước nóng và trà lên cơm trắng để ăn. Trong thời kì Edo (1603-1867), văn hóa uống trà xanh ngày càng được lan rộng và nhiều người đã bắt đầu lấy trà xanh thay nước trắng để làm ochazuke. Kể từ những năm 1950, các gói ochazuke ăn liền đã xuất hiện trong các siêu thị ở Nhật Bản, khiến cho món ăn này càng trở nên tiện lợi hơn. Ngày nay, trà xanh ăn với cơm là một món ăn được rất nhiều người Nhật Bản ở mọi độ tuổi yêu thích.
Ăn Ochazuke khi nào
Ochazuke có thể được thưởng thức ở bất kì nơi đâu, từ tư gia cho đến các nhà hàng cao cấp. Ở các gia đình bình thường, đây là một món ăn nhanh có thể ăn vào bất cứ thời điểm nào trong ngày. Vì ochazuke rất tốt cho hệ tiêu hóa nên mọi người có thể ăn món này để làm dịu dạ dày hoặc chứng ợ nóng, thậm chí nó còn có thể là một món ăn giải nhiệt và là món giải rượu. Vì công thức đơn giản của nó mà ochazuke còn là một món ăn rất phổ biến trong giới học sinh sinh viên.
Ở các nhà hàng, ochazuke thường được đưa lên làm món ăn cuối hoặc gần cuối trong bữa ăn. Nó được phục vụ ở bất kì đâu, từ các quán izakaya bình thường (quán rượu ở Nhật) cho tới những bữa ăn nhẹ (kaiseki) ở các nhà hàng cao cấp. Trong một buổi tối ra ngoài ăn uống cùng mọi người ở các quán izakaya, việc gọi một bát ochazuke thường là một cách để ám chỉ rằng mình đã sẵn sàng để về nhà. Trong các bữa tiệc kaiseki để thưởng rượu phong cách truyền thống của Nhật Bản, ochazuke thường được đưa lên làm món ăn cuối cùng trước món tráng miệng. Gần đây, các nhà hàng và quán café ochazuke chỉ tập trung phục vụ ochazuke cũng đang dần trở nên nổi tiếng, cung cấp sự lựa chọn món ăn tươi mới, tốt cho sức khỏe, đặc biệt nhắm vào nữ giới trẻ tuổi.
Công thức cho món Ochazuke
1. Bắt đầu với cơm
Tầng dưới cùng của mỗi bát ochazuke đều là cơm đã nấu chín. Loại gạo trắng hạt ngắn của Nhật Bản là loại cơ bản nhất, nhưng các bạn cũng có thể sử dụng cơm gạo nâu để thay thế. Ochazuke là một món ăn giúp bạn tận dụng nốt phần cơm còn thừa từ bữa ăn trước.
2. Thêm món ăn kèm
Bạn có thể cho các món ăn kèm vào ochazuke tùy theo khẩu vị của mình hoặc bất kì món gì bạn còn trong tủ lạnh từ bữa ăn trước. Bắt đầu với protein, người ta thường cho cá hoặc các loại hải sản ví dụ như cá thu nướng, cá vược, cá hồi bào, sashimi mực hoặc bạch tuộc, ngao, tarako (trứng cá tuyết muối), mentaiko (trứng cá tuyết muối cay) hoặc shiokara (hải sản lên men). Bạn cũng có thể rán một quả trứng và thái chỉ để lên trên cơm. Nếu muốn một bữa thịnh soạn hơn, bạn có thể thêm da cá hồi ướp muối nướng giòn, lươn nướng than hay uni sống (thịt cầu gai) hoặc tsukudani (thịt rim với xì dầu và rượu trắng mirin). Bạn cũng có thể kết hợp ochazuke với những món ăn phương Tây như gà nướng hoặc cá hồi hun khói.
Các món rau ăn kèm cũng rất đa dạng. Bạn có thể thử cho các loại tsukemono (rau củ muối) như dưa chuột muối, takuan (củ cải muối) hay umeboshi (mơ muối), tiếp theo là rong biển wakame hoặc kizami nori (rong biển khô thái nhỏ). Các bạn cũng có thể cho nên các loại rau sống của Nhật như mitsuba (rau mùi của Nhật), shiso (rau tía tô), rau cải mizuna và aonegi (hành lá Nhật). Sau đó, bạn có thể làm tăng mùi vị cho món ăn bằng lát gừng tươi, mù tạt cay hay hạt vừng. Bạn cũng có thể làm tăng độ giòn cho món ăn bằng cách thêm vào các hạt tenkasu (bột được chiên giòn) hoặc arare (viên bánh gạo).
3. Đổ trà nóng – hoặc một loại nước nóng bất kì – lên trên cơm
Nước nóng là thành phần cuối cùng trong món ochazuke. Thường người ta hay dùng trà xanh, vì ngay trong tên món ochazuke thì ocha có nghĩa là trà, và zuke nghĩa là nhấn chìm trong nước. Tuy nhiên, các loại trà khác như genmaicha (trà xanh gạo lứt), hojicha (trà rang) và bancha (loại trà xanh có vị đậm được làm từ các lá trà hái cuối mùa) cũng có thể được dùng thay cho trà xanh bình thường. Vài người thích ăn ochazuke với dashi, một loại nước dùng của Nhật Bản được làm từ tảo kombu, cá bào bonito, nấm shiitake hoặc hỗn hợp các loại kể trên. Nếu không, các bạn có thể dùng nước sôi cũng được. Dù ăn với trà xanh, nước dùng dashi hay nước nóng, hãy nhớ là rót nước viền quanh bát để không làm mất đi sự sắp xếp trật tự của các món ăn kèm. Sau đó bạn chỉ cần chờ cho nước thấm vào với cơm rồi thưởng thức!
Nguồn: gurunavi