Minh tinh kỳ cựu Kiki Kirin mong muốn một kết thúc không vượt ngoài dự liệu
(Nguồn ảnh: Japan Times)
Khi cuộc đời trao cho bà những quả chanh, ngôi sao Kiki Kirin không dùng chúng để pha nước chanh, mà làm nước cỏ dại vị chua.
Đấy là thức uống duy nhất thỏa mãn vị giác của Kiki kể từ khi căn bệnh ung thư giai đoạn cuối khiến bà không còn thèm ăn, và thậm chí niềm yêu thích của bà đối với rượu cũng đã biến mất vài tháng qua.
Nhưng người phụ nữ 75 tuổi với một tính cách độc đáo của nền điện ảnh Nhật Bản đã nhận ra rằng chính thái độ khi đối mặt với tình cảnh ngặt nghèo đã giúp cho cuộc sống của bà trở nên ngọt ngào hơn.
“Thật vô ích khi so sánh bản thân tôi bây giờ và lúc khỏe mạnh ngày xưa để rồi cảm thấy khốn khổ,” bà chia sẻ. “Thay vì chiến đấu với thực tại, tôi chọn chấp nhận những gì có trước mắt và xuôi theo nó.”
Kiki chia sẻ về lần chuẩn đoán ung thư đầu tiên vào năm 2004 là sự kiện thay đổi cuộc đời bà, nhưng bà chưa bao giờ nghĩ quá nhiều về nó và cũng không bận tâm về việc trở nên già đi và chết trong cô độc.
“Rất là thú vị, việc trở nên già đi,” bà vừa nói vừa chầm chậm cẩn thận đặt mình xuống cái ghế cổ xưa.
Với dáng vẻ hệt như trên màn ảnh và chất giọng đặc trưng, Kiki, người đã hai lần đoạt giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất của Giải Hàn lâm Nhật Bản, là một phụ nữ quyết liệt gìn giữ sự riêng tư và thậm chí là giữ khoảng cách với gia đình bà, gồm người chồng hơn 40 năm nhưng ít khi gặp mặt và cô con gái duy nhất đang sống tại Anh.
(Nguồn ảnh: Japan Times)
Để chuẩn bị bản thân cho những ngày cuối của cuộc đời, Kiki đã tìm cách giảm bớt sự cầu kì bằng sống đơn giản hơn. Bà không lên danh sách những việc muốn làm, nhưng liệt kê những thứ cần lau dọn, và phương pháp loại bỏ của riêng bà là mỗi ngày đều vứt đi ít nhất một thứ.
Kháng cự lại cái chết là điều cuối cùng mà bà muốn làm, và sống hài hòa với cơ thể bị ung thư tàn phá có lẽ đã giúp bà sống lâu hơn, bà tuyên bố như thể đó là một sự thật. Nhưng đã đến lúc kết thúc, vì vậy Kiki sắp xếp hộ lý chăm sóc cho những ngày cuối đời của mình.
“Tôi chỉ có một mình thôi ư? Không hề. Cô đơn là cảm giác mà bạn có thể cảm nhận được kể cả khi có rất nhiều người xung quanh bạn. Một mình không đồng nghĩa với cô đơn,” Kiki nói, bà có cuộc sống thầm lặng trong một căn nhà hẻo lánh nằm ở khu giàu có quận Shibuya, Tokyo.
“Tôi không hề khỏe mạnh,” bà nói. “Ung thư đã di căn toàn bộ cơ thể tôi và bác sĩ đành bó tay. Tôi phản đối hóa trị vì cảm thấy nó sẽ ảnh hưởng đến những tế bào khỏe mạnh còn sót lại, rồi tôi sẽ chết sớm hơn. Tôi không tin tưởng bác sĩ và thuốc men.”
Kiki, mãi cho đến gần đây vẫn còn đi đây đó bằng chiếc Citroen cổ điển hay thậm chí là bằng tàu điện, hiện phải cần chống gậy đi lại vì chân trái của bà đã yếu hẳn. Bà nói rằng bà nhận thấy tình trạng xuống cấp của cơ thể và những biến chứng sau đó chỉ mới mấy ngày gần đây mà thôi.
Bà không biết mình còn bao nhiêu thời gian trên cõi đời này, đó chính là lý do tại sao lịch trình của bà không có một cuộc hẹn nào. Cách đây không lâu, khi từ chối lời mời tham gia một bộ phim lớn, bà đã cho họ thấy bản scan PET chụp tế bào ung thư của mình, họ đã bị thuyết phục và im lặng rời đi.
Kiki nói, một kết thúc lí tưởng cho sự nghiệp huy hoàng chính là âm thầm biến mất. Khi bà đồng ý nhận vai chính trong Manbiki Kazoku, tác phẩm đọat giải Cành Cọ Vàng danh giá tại Liên Hoan Phim Cannes năm nay, Kiki đoán rằng bộ phim đề tài gia đình xã hội của đạo diễn Hirokazu Kore-eda sẽ là lần xuất hiện trên màn ảnh cuối cùng của mình. Bà không phải là người thích tìm sự chú ý hay muốn tạo ra một kết thúc hoành tráng.
(Manbiki Kazoku - Nguồn ảnh: Gaga Corporation)
“Tôi sẽ không khua chiêng múa trống thông báo về việc từ giã nghiệp diễn. Viễn cảnh tốt nhất cho tôi chính là sẽ có người tự hỏi khi nào và bằng cách nào tôi biến mất khỏi màn ảnh,” bà chia sẻ. “Có thể công việc của tôi chính là lưu lại ấn tượng trên màn ảnh, nhưng tôi không cần được nhớ đến ngoài đời thực.”
Kể từ khi người quản lí thân cận của mình qua đời hơn 10 năm trước, Kiki đã luôn làm việc không cần đến sự giúp đỡ của một công ty quản lí hay người phụ tá, sử dụng máy fax trang bị hệ thống voicemail là kênh liên lạc hiệu quả nhất với các công ty sản xuất phim và chương trình truyền hình muốn kí những hợp đồng hàng triệu yên với bà.
"Đánh giá các lời mời công việc và đàm phán tiền lương là một việc đơn giản," bà nói.
“Sự bất tiện lại thực sự tiện lợi cho tôi”, bà giải thích rằng đã đề nghị các khách hàng không gửi những tờ fax quá một trang để tiết kiệm giấy và mực.
Cuộc sống riêng của bà cũng náo loạn và đầy biến cố, có thể còn hơn, cuộc sống trong phim, và cách nói chuyện nhanh trí, ngắn gọn thẳng thắn và khí chất ngời ngời đã hấp dẫn rất nhiều người hâm mộ.
Kiki, tên thật là Keiko Uchida, kết hôn với ngôi sao nhạc rock Uchida Yuya (cuộc hôn nhân thứ hai của bà) vào năm 1973. Nhưng bà và chồng đã chọn không chung sống dưới một mái nhà mà thay vào đó là thử “cùng sống xa nhau” - một sự sắp đặt nhanh chóng trở thành đề tài chính cho các báo lá cải.
Ngày nay, thật khó tưởng tượng những bộ phim Nhật Bản đình đám lại thiếu đi sự cống hiến của Kiki - bà đã nhận được nhiều sự yêu thích và đánh giá tích cực từ cộng đồng quốc tế cho các tác phẩm của mình, nhưng bà lại nói rằng nghiệp diễn không phải là lựa chọn ban đầu của mình.
(Nguồn ảnh: Japan Times)
Khi bà 18 tuổi, Kiki đã định hướng theo lời khuyên của cha để trở thành một dược sĩ hành nghề, nhưng bà lại lỡ mất kì thi tuyển đầu vào của trường dược vì bị gãy một ngón chân. Trong thời gian hồi phục, bà nhìn thấy tấm quảng cáo casting cho một công ty kịch nghệ, và đã thử cho vui. Và thế là một sự nghiệp diễn xuất hàng thập kỷ đã bắt đầu.
Giờ đây đã trở thành một người kì cựu trong ngành công nghiệp giải trí, Kiki nói rằng câu đầu tiên bà hỏi khi nhận được một lời mời đóng phim là nhà sản xuất và diễn viên chính là ai. Mặc dù vậy, bà thừa nhận rằng khi mới bắt đầu con đường diễn xuất, bà chỉ làm vì tiền.
“Khi tôi còn nhỏ tôi đã đầu tư bất động sản và phải trả hết khoản vay của mình. Lúc tôi được nhận hơn một lời mời đóng phim, tôi sẽ chọn công việc trả cao hơn. Tôi không phải là người có sự liêm chính cao. Bây giờ, vì đã trả hết số nợ của mình, không còn hứng thú với bất động sản, tôi chỉ đóng phim như một bổn phận,” bà nói.
Nếu được lựa chọn, một Kiki không đa cảm tuyên bố, bà sẽ tránh toàn bộ các tiếp xúc xã hội.
Tương tác với trẻ em (trừ cháu của mình) là thứ tiêu khiển bà không thích nhất, nhưng bà nhận ra sự mâu thuẫn trong lựa chọn của mình khi bước vào một nghề đòi hỏi các kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp.
Nhưng bà thuyết phục bản thân tin rằng mình đã chọn đúng nghề, và đùa rằng bà sẽ phải vào tù vì vi phạm luật sử dụng dược phẩm nếu bà chọn công việc đứng sau quầy thuốc.
Từ sau khi bị chẩn đoán ung thư, Kiki đã bỏ phim truyền hình để chuyển sang phim điện ảnh, và bà nói điều này có thể giải thích tại sao công việc của mình lại tồn tại một thời gian dài.
Các dự án màn ảnh rộng có kinh phí cao hơn, được chỉnh sửa công phu và hiệu ứng hình ảnh tốt hơn. Theo bà, các tài năng truyền hình có thể sớm nở tối tàn nhưng các ngôi sao điện ảnh thường có mối quan hệ bền vững với khán giả và sự nghiệp của họ lâu dài hơn.
(Nguồn ảnh: 517japan)
“Ngày nay, lượng diễn viên tiềm năng cho điện ảnh Nhật Bản rất ít ỏi. Họ đều có ngoại hình và ăn mặc giống nhau nên tôi không thể phân biệt ai là ai,” bà nói. “Đây không phải là một buổi biểu diễn thời trang, bạn biết đấy. Người diễn viên nên thể hiện được bản chất riêng.”
Kiki nhớ lại ngày xưa đã khó khăn như thế nào để trở thành một ngôi sao điện ảnh thực thụ, và bà hy vọng rằng một dòng chảy tài năng mới đầy hứa hẹn sẽ sớm giúp điện ảnh Nhật Bản trải qua một thời kì huy hoàng nữa.
Nữ diễn viên tiếp tục hưởng thụ một sự nghiệp thăng hoa vượt xa thời gian trong khi những người khác thì đã nghỉ hưu, nhưng bà chỉ làm theo đạo đức của một người diễn viên, không phải vì các giải thưởng hay sự ca tụng trên thảm đỏ.
Khi Kiki lần đầu tiên vào vai một người bà ở tuổi 29, bà đã làm vì “nó đơn giản,” chỉ yêu cầu phải nhớ vài dòng thoại và ít khi đòi hỏi di chuyển. Kiki-biến-hóa-đa-dạng nói rằng mình không hiểu tại sao mọi người lại gọi bà là “lão bà” của nền điện ảnh Nhật vì bà đã thử sức với rất nhiều loại vai khác nhau: geisha, người giúp việc, cảnh sát, địa chủ, kẻ bắt cóc,…
Bà có từng đóng một nhân vật bà đã hằng mong ước chưa?
“Tôi chưa từng đóng vai một công chúa, nhưng tôi không hề hối tiếc. Tôi đã không bao giờ làm, và cũng sẽ không bao giờ làm được nữa. Chính sự nhận thức về nghĩa vụ của cuộc đời mình đã giúp tôi tiếp tục tiến lên,” Kiki chia sẻ.
“Tôi nói thật với anh rằng tôi không phải một người tốt. Tôi không hợp với những tiêu chuẩn và giá trị của xã hội. Theo lẽ đó, có lẽ tôi đã đi đúng con đường khi chọn trở thành một nữ diễn viên. Tôi không thể làm gì khác.”
Sau khi trải qua cuộc phẫu thuật cắt bỏ vú vì ung thư 13 năm trước, Kiki nói rằng bà đã cố gắng duy trì cuộc sống tốt như trước khi bà cảm thấy có một chỗ u bên ngực phải. Bà Từ khi tiết lộ cuộc chiến của mình với căn bệnh này, bà đã nhận được nhiều câu hỏi về cách chăm sóc khi bị ung thư, nhưng câu trả lời của bà luôn như nhau: Hành trình ung thư của mỗi người là khác nhau.
Kiki gần như bị mù mắt trái vì chứng bong võng mạc một năm trước khi phát hiện ung thư, nhưng bà nói rằng việc không biết lí do vì sao mất thị lực còn bất ngờ hơn việc bàn bạc với bác sĩ của mình về dự đoán ung thư vú.
Cho đến lúc phải ghé thăm bác sĩ chuyên khoa ung thư, bà đã chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất. Bà hồi tưởng, chính bác sĩ là người cố gắng an ủi bà bằng các nói không phải tất cả khối u đều có thể di căn và u lành ở vú xuất hiện thường xuyên ở phụ nữ tuổi của bà, nhưng bà biết rằng không phải như thế.
“Khi nghe nói tôi bị ung thư, suy nghĩ đầu tiên đến với tôi là ‘Mình sắp chết’,” Kiki thừa nhận. “Rồi tôi nghĩ đến những người mình biết đã qua đời vì ung thư. Đa số họ trải qua những giờ phút cuối cùng của cuộc đời trong đau đớn và tôi đã cố tìm những cách để tránh đi theo con đường này.”
(Nguồn ảnh: Weibo)
“Tôi muốn chết tại nhà, với ảo giác tạo ra bằng thuốc giảm đau. Tôi hy vọng cái chết không quá đau đớn và những lời cuối cùng của tôi sẽ là ‘Hẹn gặp lại nhé. Tạm biệt'."
Kể cả khi đối mặt với cái chết, Kiki, người tuyên bố rằng mình từng là “một người uống có kiểm soát và không phải kẻ nghiện rượu”, vẫn không hề đáng thương. Bà ép mình ăn khi có thể nhưng thừa nhận có những dấu hiệu trên cơ thể cho biết bà gần đến điểm cuối cùng.
Bà ấy cảm thấy yên tâm phần nào khi biết sẽ có một bác sĩ vội đến nhà bà, nếu không phải là ngồi bên bệ giường của bà, khi bà qua đời, không phải vì bà cần một ai đó để nắm lấy tay mình, nhưng vì bà cần một bàn tay để kí vào giấy chứng tử.
“Tôi phát hiện ra rằng nếu bạn chết ở nhà thay vì chết ở bệnh viện, một cuộc xét nghiệm tử thi sẽ được tiến hành. Ít nhất, tôi không muốn cơ thể mình bị mổ xẻ. Đó là sự sỉ nhục lớn lao. Đó, với tôi, là lý do lớn để giữ liên lạc với những nhà chuyên môn về sức khỏe hơn là việc muốn sống cuộc đời dài hơn.”
Dù lo lắng rằng mình quá gầy ốm, Kiki nói rằng liều uống giàu enzyme hàng ngày giúp bà vượt qua mỗi ngày. Vào mùa xuân, bà làm nước từ tinh chất cỏ dại, còn vào mùa thu, bà sẽ xay trái cây tươi sống và rau củ để thay đổi vị.
Có lẽ có nhiều bí mật về sự sống sót của bà nhưng chúng chỉ có tác dụng với bà thôi, bà nhấn mạnh.
Không mất quá lâu để bà tìm được sự an bình kể từ khi phát hiện ra ung thư, nhưng bây giờ hơn bao giờ hết, sức mạnh tâm hồn của Kiki đã giúp chính bà đương đầu với sự phát triển không lường trước được của căn bệnh.
“Một bài học quan trọng mà ung thư đã dạy cho tôi đó là cơ thể của tôi thực chất không phải của tôi,” bà nói. “Tôi đã được cho phép tạm thời sử dụng bộ trang phục trái đất này. Khi tôi tậu được một khu đất, tôi là người sở hữu đất trên pháp lý nhưng mảnh đất ấy thuộc về trái đất. Nếu như những thứ này không thuộc về tôi, tôi nên sử dụng chúng cẩn thận và trao trả lại chúng trong tình trạng tốt. Đó là cách tôi nhìn cuộc sống ở hiện tại.”
Nguồn: Japan Times
Dịch: Kaze