Trẻ Thượng Nguồn - Từ tuổi thơ trong trẻo đến nỗi sợ trước ngưỡng cửa trưởng thành
2353
Trẻ Thượng Nguồn là câu chuyện được kể dưới góc nhìn của An, một cô bé mộng mơ vừa bước chân vào Đại học. Tuy ký ức ấu thơ được An kể đan xen với diễn biến thực tại, nhưng nửa đầu câu chuyện hầu như chỉ tập trung vào những ký ức của An ở làng Thượng Nguồn – ngôi làng nơi cô và nhóm bạn cùng sinh sống.
Trong ký ức ấy, có bà tiên vẫn hàng đêm che chở cho cả mảnh đất Thượng Nguồn, có những cuộc chiến tranh của con trai và con gái, có những buổi chiều lũ trẻ cùng nhau ngắm hoàng hôn, cùng nhau xem phim, cùng nhau chơi gia đình hay đá bóng. Trong ký ức ấy, có những đứa trẻ học đòi thành lập vương quốc, sáng tạo ngôn ngữ riêng, có những chú chó mèo hoang lạc bước vào cuộc đời lũ trẻ. Trong ký ức ấy có cả một thế giới quan khác lạ nơi An đóng vai như một vị thần sáng thế, xây dựng và lý giải thế giới theo cách của riêng mình. Ký ức ấy được dựng nên bằng một giọng kể đầy chất thơ, bàng bạc và miên man như thể được phủ lên trên một lớp bụi thời gian óng ánh.
“Trong tâm trí tôi bỗng hiện lên một hình ảnh: trưa hè nóng nực, trong giấc mơ của những đứa từng là trẻ con, có tiếng rao xa thẳm vọng ra từ những cánh đồng xanh mướt mát, chẳng thấy người, chẳng có bóng: ‘Ai đang nắm giữ một mảnh tuổi thơ tôi, cho tôi mua lại bằng một phong kẹo kéo…’ Tiếng rao cứ mờ dần như cánh diều đứt dây bay lên xa khuất, mà trời thì chẳng trả lại bao giờ.”
Ký ức đẹp đẽ của tuổi thơ vô hình trung níu chân lũ trẻ khỏi sự trưởng thành. Đã nhiều lần trong lời kể, An bộc bạch về những mất mát và nỗi sợ trưởng thành của chính mình, đó cũng là điều mà nửa sau cuốn sách tập trung nhắn nhủ: “Có những đồ vật, trải qua tháng năm rộng dài rồi mất hút không còn dấu tích, ta không thể thắc mắc mà chỉ có thể giải thích được rằng nó đã trôi đâu đó về khoảng trời ký ức xa xăm dành riêng cho nó rồi, thế thôi. Nó chắc chắn không bao giờ có thể là thứ đồ vật thuộc về hiện tại được”.
Mới ngấp nghé trưởng thành, lũ trẻ ngày nào đã gặp đủ cả khó khăn và vấp ngã. Có cả khó khăn đến từ chính mâu thuẫn tuổi thơ, có cả bí mật mà bao năm làng Thượng Nguồn che giấu. Chỉ khi đi đến cuối cùng, mâu thuẫn giữa tuổi thơ và tuổi trưởng thành mới có thể giải quyết được êm đẹp.
“Chúng mình cứ mong được trở lại làm trẻ con, chẳng qua là muốn trốn tránh những đổi thay, lọc lừa, thị phi, nhơ nhớp, dối trá của thế giới. Nhưng tớ đã quên mất một điều. Khi chúng mình là trẻ con, nghĩa là cùng lúc đó những gì ta trốn tránh là thứ mà ba mẹ phải đối mặt để giữ cho chúng ta có một mái ấm vẹn đầy. Muốn trở về làm trẻ con, hóa ra cũng là một loại ích kỷ”.
Là cuốn truyện mà tác giả cho rằng có lẽ đó sẽ là cuốn truyện dài hiện thực duy nhất cô viết, nhưng trong Trẻ Thượng Nguồn cũng có một chi tiết siêu thực mà không cần để ý kỹ cũng có thể nhận ra, đó là chi tiết về sự ra đi của con mèo già Hana, ẩn dụ cho sự rời xa khỏi ngôi làng ấu thơ theo bước chân trưởng thành của lũ trẻ một ngày nào đó:
“Ngày mới sang Mỹ, khi em bắt đầu gặp gỡ những người bạn mới, có một lần trong đêm, em đã nhìn thấy nó bên vệ đường. Em biết là vô lý lắm, em biết là chẳng có cách nào cho một con mèo vượt qua đại dương, vượt qua hàng ngàn hàng vạn cây số để đến với em được cả. Em biết là sẽ chẳng ai tin em đâu, nhưng em vẫn biết đó là nó, lạ thật. Nó đã rời làng Thượng Nguồn mà đi rồi, em cũng thế. Đó là lần cuối cùng em gặp nó. Cái con mèo già Hana ấy, nó đã có hành trình khác của riêng nó rồi. Sẽ chẳng bao giờ nó trở về đâu”.
Là một cuốn truyện nhẹ nhàng và trong sáng, Trẻ Thượng Nguồn có thể là lựa chọn phù hợp cho chính bạn, những người đã trưởng thành mà tâm hồn vẫn hướng về tuổi thơ và lũ trẻ nhỏ.
Bùi Cẩm Linh (sinh năm 1991, hiện đang sống và làm việc tại Hà Nội) là tác giả từng được giải nhất cuộc thi Tìm kiếm tài năng viết trẻ (Người Trẻ Việt tổ chức), top 20 cuộc thi viết Tôi rất thích văn học Nhật Bản (Nhã Nam tổ chức). Cô chủ yếu đi theo hướng sáng tác kỳ ảo, siêu thực, từng xuất bản Gió (ebook tập truyện ngắn kỳ ảo – Công ty sách Quảng Văn), Đi về phía an yên (tập truyện ngắn kỳ ảo và hiện thực, NXB Văn học) và nhiều tập truyện ngắn in chung khác.
